De beleggingshorizon

Wat wordt bedoeld met de beleggingshorizon?

Kort gezegd is de beleggingshorizon de periode waarin u uw beleggingsdoel wilt behalen, ofwel de periode tussen de startdatum en het moment waarop een belegger zijn beleggingsdoelstelling wil verwezenlijken. Daarom is het nauwkeurig bepalen van de beleggingshorizon of de looptijd - naast een concreet beleggingsdoel - een belangrijk onderdeel van iedere succesvolle beleggingsstrategie.

Gewenste looptijd bepalen

• Hoelang kan ik het geïnvesteerde vermogen missen?
• Welk beleggingsdoel, bedrag, kan ik in die periode redelijkerwijze behalen?

De beleggingshorizon geeft tezamen met het beleggingsdoel een zeer goede indicatie voor het benodigde rendement van een belegger en het daarbij behorende risico.

Ter verduidelijking enkele voorbeelden:

Wanneer iemand een startkapitaal van € 25.000 met beleggen in 30 jaar wil laten verviervoudigen tot € 100.000, dan kan het benodigde gemiddelde jaarrendement vrij nauwkeurig worden uitgerekend, namelijk circa 4,75%.

Dat lijkt zeker doenlijk, omdat het historische jaarlijkse gemiddelde rendement van aandelenbeurzen hoger is dan die 4,75%. De beleggingshorizon van 30 jaar telt bovendien genoeg tijd, jaren, om eventueel mindere beursjaren te compenseren met heel goede beursjaren en zo tot dat gewenste rendement en dus kapitaalaangroei te komen.

Kapitaal verviervoudigen

Vanzelfsprekend zal een verviervoudiging van een kapitaal - in dit geval van € 25.000 tot € 100.000 - in de helft van de tijd, 15 jaar, onwrikbaar een hoger jaarlijks gemiddeld rendement met zich dienen mee te brengen, circa 9,7% jaarlijks, gemiddeld.
Natuurlijk zijn er jaren dat een belegger met een breed gespreide beleggingsportefeuille dergelijke forse jaarrendementen behaalt. Er zijn immers ook beursjaren dat een brede beursindex als de AEX-index nog veel beter presteert.

Hoger risico

Maar jaar na jaar een gemiddeld rendement van tegen de 10% behalen is niet heel realistisch. Het kan natuurlijk wel, maar dan dient u als belegger ook met een hoger risico te beleggen. Bijvoorbeeld uitsluitend beleggen in de biotechsector, waar hogere rendementen hand in hand gaan met, jawel, hogere risico’s.

Voordeel lange beleggingshorizon

Het voordeel van een langere looptijd is dus dat het de belegger in staat stelt om ook wat rustiger aan te doen met het risico. Ook kan het beleggingsdoel natuurlijk worden verlaagd. Als deze belegger als beleggingsdoel ‘genoegen neemt’ met een verdubbeling van het vermogen in 15 jaar, dan is dat wel realistisch en doenbaar tegen een aanvaardbaar risico. Het gemiddelde benodigde jaarrendement is in dat geval circa 4,75%.

Strategische asset allocatie

De lengte van de beleggingshorizon is in de praktijk een belangrijk kompas voor de uiteindelijke zogeheten strategische asset allocatie van de beleggingsportefeuille. Dat is de verdeling tussen de verschillende beleggingstitels in een beleggingsportefeuille.

De meest gebruikelijke titels zijn aandelen en obligaties (ook wel vastrentende waarden genoemd) en alternatieve beleggingstitels zoals beursgenoteerd vastgoed, beursgenoteerd private equity en grondstoffen.
De verdeling tussen de verschillende beleggingstitels is voor een belangrijk deel bepalend voor het verwachte rendement en het daarbij behorende risico en hiermee voor het wel of niet bereiken van het beleggingsdoel. Dat betekent tevens dat de beleggingshorizon een van de belangrijkste aanwijzingen geeft in welke periode meer of minder in aandelen moet worden belegd.

Life cycle-principe

Beleggers met een langere horizon kunnen namelijk kiezen voor meer risicodragende beleggingstitels met een hoog potentieel rendement, zoals aandelen. Naarmate de beleggingshorizon korter is of na verloop van tijd wordt, zal doorgaans het percentage aandelen in de beleggingsportefeuille afnemen ten gunste van minder risicovolle titels, zoals obligaties (vastrentende waarden). Dat is om het reeds geboekte rendement tegen het einde van de periode van de beleggingshorizon te beschermen.

Vooral wanneer een belegger belegt voor aanvullend pensioen of het aflossen van een hypotheek is het natuurlijk heel zuur als een forse koerscorrectie (die om de zoveel jaar voorkomt) een zodanig groot gat slaat in het in het bedrag dat in aandelen wordt belegd, dat daardoor de beleggingsdoelstelling niet behaald wordt. Daarom wordt - zeker als het om aanvullend pensioen gaat - door professionele vermogensbeheerders eigenlijk altijd belegd volgens het life cycle principe: risicovoller en meer in aandelen als men jonger is. En meer in vastrentende waarden of zelfs cash als het beleggingsdoel, het aanvullend pensioen, in zicht komt.

Kan het geld zolang gemist worden?

Vaak wordt gezegd dat de beleggingshorizon in principe tevens de periode is waarin een belegger het belegde vermogen moet kunnen missen, zoals hierboven ook gesteld. Immers, het bedrag dat belegd wordt, is tijdens de periode dat de beleggingshorizon duurt ‘aan het werk’ en niet beschikbaar.

Maar daar moet wel nog een uitzondering op worden gemaakt.
Het is namelijk ook mogelijk om een bedrag te beleggen, maar daarnaast de cash-opbrengst die binnen de beleggingsportefeuille wordt gegenereerd - door middel van dividend en couponuitkeringen van obligaties - af te romen. Doorgaans is de jaarlijkse cash-opbrengst van een breed gespreide beleggingsportefeuille tussen de 2% en 4% van de waarde van de portefeuille.

De consequentie van dat afromen is dan natuurlijk wel dat deze cash-opbrengsten niet worden geherinvesteerd, waardoor het totaalrendement tijdens de jaren dat belegd wordt, de beleggingshorizon, afneemt. Want het rendement is dan volledig afhankelijk van de koersstijgingen en niet van de cash die de portefeuille genereert.

AEX vergeleken met AEX GR

Om een idee te geven van wat het herinvesteren van de binnenkomende cash-opbrengsten betekent, vergelijken we de AEX-index, die altijd wordt berekend uitsluitend op basis van de koersontwikkeling van de in deze index opgenomen aandelen, met de AEX herbeleggingsindex, AEX GR. Bij deze laatste index worden voor de berekening ook de binnenkomende dividenden geherinvesteerd. Momenteel noteert de AEX rond de 745 punten en de AEX GR 2.770 punten.
Daarmee wordt eens temeer duidelijk wat het herinvesteren van binnenkomende cash binnen een beleggingsportefeuille betekent voor het bereiken van een beleggingsdoel binnen de tijd van de beleggingshorizon.

Doorgaans wordt voor afromen gekozen wanneer een belegger ouder is en de cash-opbrengsten goed kan gebruiken als aanvullend pensioen.